Hernieuwbare-Energiegemeenschap Malle: zonne-energie die lokaal verbindt
Carl Mintjens is ondernemer, dierenarts, landbouwer én idealist. Vanuit de sterk verankerde familiale waarden om lokaal én duurzaam te ondernemen, richtte hij met steun van Hefboom de Hernieuwbare-Energiegemeenschap Malle op.
HEG Malle is een proefproject waarmee Carl Mintjens overschotten van geproduceerde zonne-energie op het dak van zijn hoeve in Westmalle wil delen met gezinnen uit de buurt. Een sterk staaltje ecologisch én economisch denken. Voor het opzetten van de coöperatie kon hij rekenen op de expertise en steun van Hefboom.
Duurzaam denken in DNA
“We hebben hier in Westmalle een lange traditie van energie-efficiënt ondernemen”, vertelt Carl. “Mijn vader bouwde in de jaren 60 zijn bedrijf van niets uit tot de grootste meubelfabriek van België. In 1993, stonden we in de Trends op nummer 1. Maar hij had in het begin weinig financiële slagkracht en moest dus wel zuinig zijn. En dus gebruikte hij de restwarmte van de productie als energiebron, lang voor dat mainstream was.”
Na zijn overlijden in 1993 ging Carl verder op dat elan. Maar het grootste bedrijf is voor hem het duurzaamste: kwaliteit boven kwantiteit. Hij investeerde in zonnepanelen en een batterij, biomassa en een warmtenet om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen. Telkens met een dubbele insteek: goed doen voor mens en planeet, én zorgen dat het economisch klopt. Maar de economische realiteit wringt soms. “We wekken stroom op uit zonlicht, maar als we die vandaag injecteren in het net moeten we er soms geld voor betalen. Daarom besloot ik om de productieoverschotten niet langer aan het net, maar aan mijn buren te geven.”
Delen is het nieuwe besparen
HEG Malle is een kleinschalig, lokaal en coöperatief initiatief waarmee Carl het energieoverschot van de zonnepanelen op zijn boerderij zal delen met tot 300 gezinnen of kleine bedrijven uit de omgeving.
Via slimme meters en per kwartier gemeten afnames krijgen coöperanten een deel van de opgewekte zonnestroom. Zij betalen een vast lidgeld, afgestemd op hun verbruik. “Lokaal opgewekte energie kan het best ook lokaal gebruikt worden”, zegt Carl. “Liever mijn energie delen met mensen uit de buurt, dan ze met verlies verkopen aan een energiereus.”
Met de expertise van Hefboom
Bij de uitwerking van het coöperatieve model kon Carl rekenen op de expertise en ondersteuning van Hefboom. “Ik heb de ideeën, zij hebben de kennis over coöperaties. Samen vonden we de juiste weg door de fiscale, juridische en technische complexiteit van een energie-coöperatie.” Hefboom hielp bij het opstellen van de structuur, werkte mee aan het businessmodel, toetste het project aan de regelgeving en zorgde voor een correct juridisch en administratief kader.
Ook achter de schermen deed Hefboom pionierswerk, geeft consulent coöperatieve dienstverlening Bruno Tordeur aan. “We ontwikkelden een eigen rekentool voor lidgelden, lieten de btw-vrijstellingen juridisch aftoetsen en zetten de backoffice op voor de operationele opvolging van de energiegemeenschap. Daardoor staat het model nu klaar om ook elders gekopieerd te worden.”
Warm netwerk voor de toekomst
De energiegemeenschap in Malle is intussen opgestart en de eerste deelnemers zijn aangesloten. Bijkomend test Carl hoe hij overtollige zonne-energie kan omzetten in warm water voor zijn lokale warmtenet. “We willen een circulaire energielus creëren. Energie moet lokaal blijven, net als de winst én de meerwaarde.”
Voor Carl is dit proefproject pas het begin. “Mijn droom? Dat er overal soortgelijke initiatieven ontstaan. Mensen samenbrengen, energie delen en de toekomst duurzaam vormgeven – dat is de kracht van coöperatief ondernemen.”
Meer weten over HEG Malle: Energiegemeenschap Malle